Celiakia daje objawy, które łatwo można pomylić z objawami innych chorób. Powoduje dolegliwości ze strony układu pokarmowego, może powodować anemię i negatywnie oddziałuje na działanie organizmu w ogóle. Sposobem na poprawę komfortu życia jest stosowanie diety bezglutenowej.
Nietolerancja pokarmowa to nie to samo co alergia pokarmowa, choć oba zjawiska wiążą się z występowaniem przykrych dolegliwości po spożyciu określonych pokarmów. Reakcja alergiczna ma ciężki przebieg, a jej objawy mogą wystąpić nawet w kilka minut po spożyciu alergenu. Nietolerancja może objawiać się zaburzeniami ze strony układu pokarmowego po kilku godzinach od spożycia danego produktu.
Objawy celiakii – nietolerancja pokarmowa u dzieci i dorosłych
Nietolerancja glutenu, czyli mieszaniny białek roślinnych zawartych w niektórych zbożach, to inaczej celiakia. Objawy tej choroby mogą wystąpić u osób w różnym wieku, u dzieci, dorosłych i osób starszych. Niekiedy przebiega ona bezobjawowo (jest utajona).
Celiakia po spożyciu pszenicy, owsa, żyta, jęczmienia lub przetworów tych zbóż może powodować takie dolegliwości jak:
- bóle brzucha,
- wzdęcia,
- biegunki tłuszczowe lub wodniste,
- spadek masy ciała,
- spadek nastroju, stany depresyjne.
U niektórych chorych celiakia jest przyczyną zmian skórnych oraz nawracających i uporczywych zmian w jamie ustnej (aft i owrzodzeń). Nietolerancja glutenu może manifestować się też poprzez opryszczkowe zapalenie skóry.
Nietypowe objawy celiakii to:
- częste bóle głowy,
- bóle mięśni i stawów,
- chroniczne zmęczenie,
- u kobiet problemy z zajściem w ciążę.
Celiakia może przyczyniać się do anemii przez to, że zaburza wchłanianie żelaza. Wówczas pojawiają się dolegliwości charakterystyczne dla niedokrwistości, jak bladość skóry, osłabienie czy skłonność do krwawień i siniaków.
Zasady diety bezglutenowej w celiakii
Sposobem na pozbycie się objawów celiakii jest stosowanie diety bezglutenowej. Oznacza to, że z jadłospisu należy wyeliminować wszystkie produkty zawierające tę mieszaninę białek roślinnych, m.in.:
- pszenicę, mąkę pszenną i wytwarzane z niej produkty, w tym pieczywo, makarony, pierogi, pyzy, kopytka, kluski, naleśniki i inne, także kaszę kuskus,
- żyto, pieczywo żytnie, makarony żytnie,
- kaszę jęczmienną, pęczak,
- słodkie i słone przekąski z mąki lub jej dodatkiem, np. herbatniki, sucharki czy paluszki.
Dieta przynosi pierwsze efekty po kilku tygodniach, ale na poprawę samopoczucie i ustąpienie objawów trzeba poczekać kilka miesięcy, a w ciężkich przypadkach nawet 3 lata.
Czym zastąpić zboża i ich przetwory? Zamienniki produktów z glutenem
Producenci żywności wychodzą naprzeciw osobom z nietolerancją glutenu i oferują zamienniki popularnej w polskiej kuchni mąki pszennej, żytniej i wielu innych produktów, które naturalnie zawierają gluten. Na opakowaniach umieszczane są też specjalne oznakowania informujące o tym, że dany produkt nie zawiera glutenu. To symbol przekreślonego kłosa.
Bezglutenowymi produktami zbożowymi są np.:
- ryż,
- kukurydza,
- gryka,
- amarantus,
- quinoa,
- proso,
- kasze ze zbóż bezglutenowych,
- mąki ryżowa, z tapioki, z ciecierzycy, jaglana, z sorgo, sojowa, kukurydziana, migdałowa, kokosowa i kasztanowa.
Glutenu nie zawierają też warzywa i owoce.
